Vertikalni transport žive taloženjem čestica u Kaštelanskom zaljevu

Sažetak

      U blizini PVC-tvornice mjerena je brzina taloženja žive na česticama pomoću taložnica ("sediment trap") smještenih 70 cm iznad morskog dna. Izmjereni fluks žive ovisno o udaljenosti od obale (10-500 m) bio je 500-50 µgHgm^-2d^-1 tijekom proljeća i 1800-150 µgHgm^-2d^-1 tijekom jeseni. Pretpostavljajući homogeni stupac morske vode iznad dna i kinetiku prvog reda za odstranjivanje žive taloženjem čestica, izračunat je srednji koeficijent brzine taloženja žive od 0,05 dan^-1. Uzimajući da se koeficijent brzine taloženja žive (k_T) može iskazati kao funkcija omjera fluksa suspendiranih čestica (F_s) i dubine (h) tj. k_T = K_DF_s/h, tada je koeficijent proporcionalnosti K_D koeficijent distribucije žive između čvrste i otopljene faze u morskoj vodi. Za Kaštelanski zaljev je dobivena vrijednost 3.72 x 10⁴ dm³kg^-1.

      Uz vrijeme izmjene vode Kaštelanskog zaljeva od 30 dana, vrijeme zadržavanja žive u morskoj vodi zaljeva je tada 12 dana. U stacionarnim uvjetima oko 60% ukupnog ulaza žive u vodu zaljeva se taloži na morsko dno, dok se preostalih 40% advekcijom vode odnosi van Kaštelanskog zaljeva.