O akumulaciji žive u krvi, jetri, slezeni i bubregu kod Halobatrachus didactylus Schneider i rezultirajućim hematološkim, citohematološkim i histopatološkim promjenama

Sažetak

       Izvršena su opažanja o akumulaciji žive u krvi, jetri, slezeni i bubregu kod ribe Halobatrachus didactylus Schneider, kao i njezinim hematološkim, citohematološkim i histopatološkim efektima.

       Opažanja su izvršena u lipnju i srpnju 1977, pri temperaturi od 19,5 do 23,6°C, salinitetu od 36,0 do 36,6‰ i pH od 7,9 do 8,1. 

       Upotrebljeno je ukupno 6 odraslih primjeraka, jedan mužjak i pet ženki a dijelom i dodatna dva juvenilna primjerka. Njihova totalna dužina kretala se od 26 do 31 cm, a težina od 310 do 530 g.

       Volumen morske vode iznosio je 300 l, od čega je 2/3 zamjenjivano svježom vodom svakih 48 sati. Koncentracija žive odražavana je na 0,1 ppm upotrebom koncentrirane otopine živina klorida. 

        Opažanja o akumulaciji žive kao i ona o hematološkim i histopatološkim promjenama izvršena su nakon ekspozicije ribe u trajanju od 10, 20 i 35 dana. Citohematološka i histopatološka izučavanja provedena su i nakon 45 dana ekspozicije na dodatna dva juvenilna primjerka totalne dužine od 17 i 18 cm i težine od 100 i 130 g.

        Krv i promatrani organi pokazali su slijedeće vrijednosti akumulirane žive: 0,37 - 26,47 ppm u krvi; 21,67 - 209,64 ppm u jetri; 1,19 - 139,88 ppm u slezeni te 2,67—227,90 ppm u bubregu. Vrijednosti se odnose na suhu težinu.

        Od hematoloških karakteristika razmatrani su broj eritrocita, hematokrit i količina hemoglobina. Upotrebljene su standardne hematološke metode.

         Broj eritrocita kretao se od 0,37 do 0,71 x 10⁶/mm³, vrijednosti hematokrita od 18,0 do 28,8%, a količina hemoglobina od 3,5 do 7,2 g.

          Ustanovljene su lagane degenerativne promjene u obliku eritrocita, dijelom smanjena količina krvne boje (hipohromija), a zabilježena je i tendencija njihova raspadanja (stvaranje eritroplastida) nakon 45 dana izloženosti ribe živinu kloridu.

       Zapaženi su znakovi oticanja jetre, vakuolizacija uz povećanje broja jezgara i njihov nepravilni raspored.

        U bubregu opažena je progresivna vakuolizacija, nepravilni raspored jezgara, zatvaranje bubrežnih kanala i njihovo propadanje.